Akademickie Centrum Medyczne

badania

PROGRAM OPRACOWANIA I WDROŻENIA AUTORSKIEGO SCHEMATU PROWADZENIA KOMPLEKSOWEJ REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ Z UDOWODNIONĄ SKUTECZNOŚCIĄ LECZENIA

W ramach współpracy z Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym Integra-Tor bierzemy udział w programie opracowania schematu rehabilitacji kardiologicznej, finansowanym ze środków UE.

Działanie rehabilitacji kardiologicznej oraz jej istotny wpływ na zachowanie zdrowia i życia pacjentów z chorobami układu krążenia zostało udowodnione w dostępnych pracach naukowych. Jednakże brak jest opracowań dotyczących wpływu multidyscyplinarności zespołu prowadzącego terapię na jej skuteczność. Wpływ działania poszczególnych stanów określanych jako ryzyka chorób układu krążenia jest w równym stopniu istotny, zatem konieczne jest skuteczne wyeliminowanie, bądź co najmniej ograniczenie, wszystkich niepożądanych zachowań, co zapewnia tylko zespół złożony z wielu specjalistów. Należy zakładać, że tak prowadzona terapia powinna przynosić bardziej satysfakcjonujące rezultaty u pacjentów. Należy jednak ustalić dokładne parametry prowadzonej rehabilitacji, a także jej częstotliwość i sprawdzić uzyskane rezultaty w praktyce klinicznej.

Konieczność prowadzenie badań w tym zakresie w świetle danych epidemiologicznych oraz poziomu dostępności do świadczeń, a także jej jakości wydaje się oczywista. Innowacyjność proponowanego podejścia polega na multidyscyplinarności zespołu oraz optymalnej częstotliwości prowadzonej terapii, dotychczas niespotykanej na rynku polskim, mimo wielu publikacji i standardów zalecających szerokie spojrzenie na rehabilitację kardiologiczną. Ponadto wprowadzenie telekonsultacji z tak szeroką grupą specjalistów zdefiniuje nowy standard dostępu do profesjonalnej opieki medycznej. Planowane podjęcie prób stosowania narzędzi zdalnego monitorowania stanu zdrowia pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego będzie podstawą do dalszych prac w powyższym zakresie, w tym do stworzenia platform gromadzenia i analizy danych czy aplikacji dla pacjentów.

Każdy cykl rehabilitacji rozpoczynał się będzie ustaleniem danych wyjściowych, zbieranych na podstawie: badania echokardiograficznego, badań laboratoryjnych, próby wysiłkowej, badania składu ciała oraz ilości oraz rozkładu tkanki tłuszczowej, a także testami psychologicznymi. Na zakończenie cyklu badania zostaną powtórzone.

Na podstawie wyników badań z danych wejściowych i wyjściowych określona zostanie skuteczność rehabilitacji weryfikowana poprzez osiągnięty pułap wydolności organizmu, zmiana w zakresie ogólnego stanu zdrowia określana na podstawie badań laboratoryjnych, badania składu ciała oraz ilości oraz rozkładu tkanki tłuszczowej, a także stan zdrowia psychicznego w odniesieniu do możliwości efektywnego radzenia sobie ze stresem.

Ponadto przewidywane jest określenie przydatności nowych technologii możliwych do zastosowania w procesie rehabilitacji kardiologicznej w formie telemedycyny. W tym zakresie planowane jest wykorzystanie telekonsultacji oraz platformy telemedycznej do zdalnego nadzoru. Telekonsultacje odbywać się będą w formie regularnego kontaktu telefonicznego dietetyka, psychologa, pielęgniarki z pacjentem. Ponadto spośród grupy badanych wyodrębniona zostanie podgrupa, wobec której zostaną zastosowane narzędzia zdalnego monitoringu stanu zdrowia z wykorzystaniem narzędzi kardiologicznych (holter ekg + holter ciśnieniowy). Ocenie zostanie poddana przydatność takich rozwiązań oraz ich ewentualna skuteczność w procesie rehabilitacji pacjenta.

Celem projektu jest również stworzenie szerokiego zespołu specjalistycznego dla zwiększenia eliminacji czynników predysponujących do wystąpienia niepożądanych zdarzeń sercowych. Dla optymalizacji leczenia plan rehabilitacji obejmuje nie tylko osobę chorą, ale także jego najbliższą rodzinę. Jest to współpraca między lekarzem, fizjoterapeutą, pielęgniarką, dietetykiem, psychologiem oraz trenerem personalnym a chorym i jego rodziną.

Lekarz ma za zadanie dokonać oceny stanu klinicznego pacjenta na podstawie badania echokardiograficznego i podstawowych badań krwi oraz dzięki badaniu wysiłkowemu ocenić wydolność pacjenta dla odpowiedniego zaplanowania wraz z fizjoterapeutą indywidualnej wielkości obciążenia podczas rehabilitacji. Lekarz decyduje o dopuszczeniu chorego do rehabilitacji na podstawie wykluczenia wszelkich czynników zagrożenia. Decyduje także o leczeniu farmakologicznym. Także lekarz w celu edukacji i większej świadomości pacjenta wraz z rodziną, ma za zadanie przekazać pełną informację o stanie zdrowia pacjenta, wynikach badań oraz ewentualnych niebezpiecznych następstw w przypadku braku odpowiedniego leczenia i wtórnej prewencji. 

Fizjoterapeuta, po konsultacji z lekarzem, ustala wielkość obciążenia treningowego ustalonego i bezpośrednio uczestnicy w rehabilitacji chorego w ciągu 36 spotkań, 3-4 razy w tygodniu od 60 do 90 minut przez okres 3 miesięcy. Edukuje pacjenta za pomocą instruktażu ćwiczeń usprawniających, kontroli poprawności wykonania zadań ruchowych oraz uświadomieniu choremu ważności i potrzeby codziennej aktywności fizycznej. U chorych po zabiegach operacyjnych pozwala wrócić do pełnej sprawności przełamując strach związany z bezpiecznym wykonywaniem czynności dnia codziennego, a także pomaga zredukować skutki zabiegów chirurgicznych tj. blizny (mobilizacje) i wszelkie deficyty związane z unieruchomieniem (aktywność fizyczna). Stosowane techniki to ćwiczenia na cykloergometrze, bieżni ruchomej, ćwiczenia usprawniające, rozciągające, szkoła zdrowych pleców, ćwiczenia koordynacji i równowagi, ćwiczenia siłowe pod okiem trenera personalnego oraz ćwiczenia na świeżym powietrzu – marsze wraz z ćwiczeniami ogólnymi. Podczas każdego spotkania fizjoterapeuta za pomocą pomiaru ciśnienia i tętna, a także zebranemu wywiadowi decyduje o dopuszczeniu do treningu. Stosowany podczas rehabilitacji kardiomonitor i pulsometr informuje w czasie rzeczywistym o wszelkich zmianach. Dzięki wprowadzeniu systematycznej aktywności fizycznej za pomocą różnorodnych i nowoczesnych technik możliwe będzie zwiększenie wydolności chorego oraz poprawy jakości jego życia. Warto podkreślić, fakt że wyniki długofalowych badań, najbardziej znanych i najczęściej cytowanych w czasopismach medycznych, podkreślają korzystne efekty systematycznego wysiłku fizycznego w profilaktyce choroby niedokrwiennej serca, umieralności z powodu chorób układu krążenia oraz umieralności ogólnej.

Trener personalny będący w kontekście dotychczasowych krajowych doświadczeń całkowitą nowością w zespole ma jako zadanie pracę z pacjentem w celu zwiększenia jego siły i wytrzymałości mięśniowej. Ponieważ rehabilitacja kardiologiczna powinna trwać do końca życia, niezwykle istotne jest zmobilizowanie chorych do regularnej aktywności fizycznej oraz określenie form aktywności fizycznej możliwych do stosowania u pacjentów kardiologicznych w warunkach domowych. Wysiłek fizyczny powoduje poszerzenie naczyń wieńcowych oraz stymuluje powstawanie nowych, poprawiając odżywienie mięśnia sercowego, ponadto pozytywnie wpływa na gospodarkę lipidową, na obniżenie ciśnienia tętniczego, zarówno skurczowego jak i rozkurczowego, co efekcie przyczynia się do zmniejszenia ryzyka sercowo-naczyniowego. Udowodniono, iż najlepsze efekty zdrowotne są w przypadku racjonalnego programowania ćwiczeń, to znaczy dokładnego określenia ich rodzaju, intensywności i objętości. Zbyt małe dawki wysiłku fizycznego nie przynoszą spodziewanych efektów, a zbyt duże mogą doprowadzić do przeciążeń, głównie ze strony układu krążenia i narządu ruchu. Z tego powodu niezbędne jest profesjonalne wsparcie trenera personalnego. Na podstawie wyników przeglądu Andersona 2016 (Cochrane Collaboration) ustalono, iż aktywność fizyczna przyczynia się do redukcji śmiertelności z powodów sercowonaczyniowych oraz zmniejsza ryzyko ponownej hospitalizacji.

Dietetyk dzięki zastosowaniu specjalistycznego sprzętu oraz wywiadowi dietetycznemu starannie przeprowadzi analizę stanu odżywienia chorego. Dokładna waga i analizator składu ciała pozwoli zdefiniować aktualny stan chorego, a nowoczesny adipometr szczegółowo określić ilość oraz rozkład tkanki tłuszczowej przed i po cyklu rehabilitacji. Dzięki cyklicznym spotkaniom edukacyjnym, dietetyk zwiększy świadomość chorego i jego rodziny w zakresie zasad zdrowego żywienia i postępowania w diecie dedykowanej osobom z chorobami sercowo-naczyniowymi, podkreślając znaczenie poziomu cukru i cholesterolu we krwi. Do stosowanych technik należeć będą: konsultacje, plany żywieniowe, pomiary wagi, składu ciała oraz ilości i rozkładu tkanki tłuszczowej.

Psycholog pełni funkcję coacha zdrowotnego w celu uświadomienia ważności udziału zdrowia psychicznego w procesie leczenia, a także zwiększenia zasobów radzenia sobie ze stresem i motywacji do zmiany. Do zadań psychologa należy prowadzenie edukacji w zakresie rozpoznawania objawów stresu, jego wpływu na organizm (psychosomatyka) oraz nauka radzenia sobie z nim przez wypracowanie indywidualnych planów wdrażania zmian w myśleniu i reagowaniu w odpowiedzi na stresujące wydarzenia w życiu chorego. Jednocześnie wsparcie pacjenta w podniesieniu jego umiejętności obniżania napięcia i zarządzania stresem, zwiększenie motywacji do zmiany i utrzymania prowadzenia nowego stylu życia, a w efekcie – podniesienia jakości życia i lepszego samopoczucia. Planowane zastosowanie technik: EEG Biofeedback wraz z programem Stress Control, trening autogenny Cardio, trening Jacobsona, trening MBSR – program medyczny i psychoedukacyjny, którego celem jest obniżenie napięcia i uruchomienie własnych zasobów emocjonalnych, muzykoterapia. Medycyna dysponuje licznymi badaniami naukowymi sugerującymi, że niekorzystne zaburzenia psychiki mają wpływ na rozwój choroby wieńcowej, a mowa tu o zaburzeniach depresyjnych, jak i przewlekłym stresie. W przeglądzie Aldcroft 2011 stwierdzono, że terapia psychologiczna jako element rehabilitacji kardiologicznej ma istotny, pozytywny wpływ na zwiększenie aktywności fizycznej pacjentów oraz potencjalnie pozytywny wpływ na zmianę nawyków żywieniowych, a także rzucenie palenia. Powinna być wdrażana łącznie z interwencjami ukierunkowanymi na poprawę aktywności fizycznej.

Jedynie zminimalizowanie wszystkich czynników ryzyka może dać skuteczne i efektywne zapobieganie oraz leczenie schorzeń układu sercowo-naczyniowego.

Skontaktuj się
z nami

ul. A. Naruszewicza 11
85-229 Bydgoszcz
telefon tel. 52 567 07 82
acm@byd.pl
zegr od poniedziałku do piątku
w godzinach 08:00-18:00
logo